واشر لاستیکی و گسکت

 واشر لاستیکی و گسکت

واشر لاستیکی و گسکت از مهم‌ترین قطعات آب‌بندی در سیستم‌های صنعتی هستند که وظیفه‌ی آن‌ها جلوگیری از نشت سیال (گاز، بخار، آب یا روغن) بین دو سطح فلزی مانند فلنج‌ها است.
این قطعات معمولاً از لاستیک‌های مقاوم در برابر حرارت، فشار و مواد شیمیایی ساخته می‌شوند و نقش حیاتی در ایمنی و دوام تجهیزات صنعتی دارند.

 تفاوت واشر و گسکت

• واشر (Washer): معمولاً قطعه‌ای ساده و تخت است که بین مهره و سطح فلنج یا اتصال قرار می‌گیرد تا فشار را یکنواخت و نشت را کنترل کند.

• گسکت (Gasket): معمولاً ساختار دقیق‌تر و آب‌بندی قوی‌تری دارد و بین دو فلنج قرار گرفته و مانع نشت کامل سیال می‌شود. گسکت‌ها ممکن است لاستیکی، فلزی یا ترکیبی (Composites) باشند.

 جنس‌های متداول واشر و گسکت لاستیکی

1. NBR (نیتریل): مقاوم در برابر روغن، بنزین و گازوئیل

2. EPDM: مقاوم در برابر بخار آب، ازن و مواد شیمیایی سبک

3. Neoprene: مناسب برای شرایط جوی و محیط‌های اسیدی ملایم

4. Silicone: مقاوم در دمای بالا و پایین (−۶۰ تا +۲۰۰ درجه سانتی‌گراد)

5. Viton (FKM): مقاوم در برابر مواد شیمیایی قوی، اسید و حرارت زیاد

 مزایا

•  آب‌بندی کامل و جلوگیری از نشت سیال

•  مقاومت بالا در برابر فشار و دما

•  طول عمر زیاد در شرایط صنعتی سنگین

•  نصب آسان و قابل تعویض بودن

•  کاهش لرزش و نویز در اتصالات فلنجی

 استانداردهای تولید

واشر و گسکت‌ها معمولاً طبق استانداردهای بین‌المللی زیر تولید می‌شوند:

• ASME B16.21

• EN 1514

• BS 4865

• DIN 2690

ابعاد گسکت‌ها باید با استاندارد فلنج‌های مربوطه (مثل ASME B16.5 یا DIN) مطابقت داشته باشد.

 انواع گسکت از نظر ساختار

1. گسکت تخت (Flat Gasket)
   رایج‌ترین نوع برای فلنج‌های ساده.

2. گسکت مارپیچ فلزی (Spiral Wound Gasket)
   ترکیبی از فولاد و گرافیت یا PTFE؛ مناسب فشار و دمای بالا.

3. گسکت تمام لاستیکی (Full Rubber Gasket)
   مخصوص خطوط کم‌فشار و آب‌بندی سیالات غیرخورنده.

4. گسکت با روکش لاستیکی (Rubber Coated Gasket)
   مقاومت مکانیکی و آب‌بندی هم‌زمان.

 کاربردها

• صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشگاه

• خطوط آب و بخار

• سیستم‌های HVAC و تأسیسات ساختمانی

• تجهیزات صنایع غذایی و دارویی

• پمپ‌ها، مخازن و کمپرسورها

 نکات فنی انتخاب

برای انتخاب گسکت مناسب باید به موارد زیر توجه شود:

• نوع سیال (خورنده یا غیرخورنده)

• فشار کاری (Bar / PSI)

• دمای سیال

• جنس فلنج‌ها

• استاندارد ابعادی خط لوله

 جمع‌بندی

واشر لاستیکی و گسکت نقش کلیدی در عملکرد ایمن و بدون نشتی تجهیزات صنعتی دارند. انتخاب صحیح نوع لاستیک، ابعاد و استاندارد تولید آن، تأثیر مستقیمی بر کیفیت آب‌بندی، طول عمر و هزینه نگهداری سیستم‌های پایپینگ دارد.